سلسله جلسات عصر روح‌الله در دانشگاه امام صادق/ خانی: دانشجوی علم دینی باید لشکر خودی و دشمن را بشناسد
تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۱۰۷۲۰۵
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری فارس، اولین جلسه از سلسله جلسات عصر روح الله با موضوع «امکان تحول علوم انسانی بر مبانی تعالیم اسلام» و ارایه سخن نو در این موضوع با حضور ابراهیم خانی عضو هیئت علمی گروه فرهنگ و تمدن دانشگاه امام صادق (ع) به همت بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد.
خانی گفت: مساله علم دینی، یک مساله پیچیده و ذوابعادی است و در این رابطه ابتدا باید درباره یکسری مبانی هستی شناسی، معرفت شناسی، فلسفه علم، تاریخ علم، نظریات معاصر و در نهایت از آینده علم حرف بزنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: مهم‌ترین و کلان‌ترین چالش در علم دینی از گذشته تا به امروز، مساله تقلیل گرایی در علم است. یعنی اینکه هر جریان علمی بگوید آنچه که نزد من است علم است و بقیه علم نیست. بخش عمده‌ای از تاریخ علم در چالش تقلیل گرایی قابل بیان است. مثلا رشته کسی فلسفه است و فقط مباحث رشته خود را علم دانسته و بقیه را کنار می‌گذارد. این چالش در نقطه آغاز یک چالش نخبگانی است. علت اینکه در فضای علمی جامعه کند هستیم و در علم دینی جلو نمی‌رویم اصلی‌ترین علت همین چالش است و اینکه همدیگر را قبول نداریم و لذا هم افزایی نمی‌کنیم.
خانی در ادامه به بررسی تاریخ علم در جهان اسلام و جهان غرب از زاویه چالش تقلیل گرایی پرداخت و اظهار کرد: برخی می‌خواهند فقط با قرآن علم دینی تولید کنند و برخی نیز می‌گویند قرآن مجمل است پس فقط با روایات کار دارند. در تاریخ علم جهان اسلام چنین افرادی خیلی داریم و دعوای معتزله و اشاعره، خوارج، دعوای فق‌ها و صوفیه در تاریخ جهان اسلام نیز در این رابطه بوده است.
وی بیان کرد: در تاریخ علم جهان غرب، عنوان کلی تقلیل گرایی بر آن صادق است. ذات غرب تقلیل گراست. قرون وسطی فقط با وحی واقعیت را می‌شناختند. در رنسانس گفتند فقط عقل فلسفی یا فقط عقل تجربی. در دوره‌های دیگر هم همین گونه است.
خانی با بیان اینکه از آدم‌های تقلیل گرا میتوان به خوبی استفاده کرد و خوب است که از آن‌ها علم آموخت اظهار کرد: برای اینکه تقلیل گرا نباشیم باید خلاف جریان آن حرکت کنیم و بدانیم که آب جریان علم به این چالش مسموم است. حواسمان باشد که نظام ما تقلیل گرا نباشد. اساسا وجه تمایز اسلام در جامعیت آن است.
وی با اشاره به اینکه در نظریه انسان کامل شهید مطهری، رسول خدا (ص) مظهر تمامی عقول بوده و این مطلب عقیده شیعیان است، افزود: در جریان حق جهان اسلام بر خلاف غرب، چالش تقلیل گرایی نداریم. مثلا ابن سینا بزرگترین فیلسوف (عقل فلسفی) و بزرگترین پزشک (عقل تجربی) است، ولی ضد عرفان و فقه هم نیست. برخی هم فکر می‌کنند ما ۱۴۰۰ سال بیراهه رفتیم و قرار است از صفر همه چیز را بسازیم. در حالی که این گونه نیست و ما ۱۴۰۰ سال راه آمده ایم.
خانی بیان کرد: وقتی در بین افراد دارای جامعیت به امام خمینی، علامه طباطبایی (ره) و رهبر معظم انقلاب به عنوان علم داران علم دینی در دوران معاصر می‌رسیم مهم‌ترین شاخصه این بزرگواران جامعیت است. این بحث است که امام خمینی با کدام عقلشان انقلاب کرد؟ عقل فقهی؟ عقل فلسفی؟ عقل شهودی؟ امام خمینی، چون ذوابعاد بود توانست انقلاب کند.
وی بیان کرد: ما میتوانیم انتقادی نگاه کنیم. ممکن است من معتقد باشم که جامعیتی که امام داشته را علامه طباطبایی ندارد. بعضی مواقع یک آدمی ذوابعاد است، ولی به لحاظ اجتماعی نقش خاصی بر عهده می‌گیرد. خود علامه طباطبایی ذوابعاد است، ولی طبق گفته ایشان وقتی آمدند قم و دیدند که جامعیتی ندارد المیزان را به پا کرد.
خانی اضافه کرد: درباره انقلاب و نقش جامعیت امام و رهبری اگر امام فیلسوف، عارف یا فقیه نبود نمی توانست انقلاب کند. درباره رهبری نیز مهم‌ترین هوشمندی و سیاستگذاری ایشان تقلیل گرا نبودن است.
وی ناظر به تکلیف دانشجویان در قبال جامع بودن و صاحب نظر شدن در تمامی علوم بیان کرد: در نظام آموزشی باید از ذره‌ای عقل فقهی، فلسفی، تجربی، عرفی، قدسی و شهودی بهره‌مند باشیم. باید سهم تک تک اقسام عقلانیت را در تحلیل مساله‌ها بدانیم.
خانی بیان کرد: دانشجوی علم دینی باید لشکر خود و لشکر دشمن را بشناسد. شهید حسن باقری در دوران جنگ صحنه را می‌شناخت. عالمان علم دینی باید حسن باقری زمانه خود را باشند. باید بدانیم که اقسام عقل کجای جبهه به کار میروند. اگر جای این‌ها اشتباه باشد به مشکل می‌خوریم.»
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: اخبار دانشگاه امام صادق دانشگاه تقلیل گرایی جهان اسلام تاریخ علم علم دینی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۱۰۷۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
امام(ره) فصل جدیدی در تاریخ را از فیضیه رقم زدند / امام صادق(ع) منظومه جامع فکر تمدنی اسلامی را ارائه کردند
آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه کشور، صبح امروز در مراسم اختتامیه دهمین جشنواره علامه حلی(ع) در سالن همایش های مدرسه علمیه معصومیه قم با گرامیداشت روز معلم و یاده خاطره شهید آیت الله مطهری، اساتید را پایه رشد علمی و توسعه و پیشرفت خواند.
وی با تقدیر از عملیات وعده صادق و تسلیت سالرز شهادت امام صادق(ع) تصریح کرد: امام صادق(ع) یک نقطه عطف و تحول بزرگ علمی و فرهنگی و سیاسی در جهان بودند و جایگاه آن حضرت کاملا ممتاز و ویژه است.
آیت الله اعرافی به کتاب ۲۲ جلدی مسند الامام الصادق(ع) اثر مرحوم آیت الله حاج شیخ عزیزالله عطارودی(ره) اشاره کرد و گفت: مرحوم عطارودی احادیث موجود و باقی مانده از تراث امام صادق(ع) را جمع آوری کرده که به حدود ۴۰ هزار متن حدیثی و روایی از حضرت می رسد.
به گفته مدیر حوزه های علمیه کشور ثبت و ضبط ۲۱ هزار و ۴۴ راوی و شاگرد امام صادق(ع) نشان می دهد که عدد ۴ هزار شاگرد عدد بی ربطی نیست و حدود ۴۰ هزار حدیث و بیش از ۲۲ هزار راوی در مقیاس آن زمان فوق العاده بزرگ است و نشان می دهد که امام صادق(ع) چه جایگاه و تاثیر گذاری داشته اند.
عضو مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: اگر حدود ۲۰ هزار حدیث امام باقر(ع) را به حدود ۴۰ هزار حدیث امام صادق(ع) اضافه کنید قریب ۶۰ هزار روایت و حدیث از صادقین(ع) در دست ماست و تقریباً نیمی از تراث حدیثی ماست و این دو امام بزرگوار بیش از نیمی از تراث روایی و حدیثی ما را افاضه فرموده اند.
به گفته آیت الله اعرافی معارف صادقین(ع) و به ویژه امام صادق(ع) از لحاظ شمول و استیعاب یعنی نسبت به تمام شاکله اندیشه دینی در رتبه اول است.
مدیر حوزه های علمیه کشور یادآور شد: امامین صادقین(ع) به ویژه امام صادق(ع) منظومه جامع فکر تمدنی اسلامی با قرائت خاندان پیامبر(ص) را ارائه کردند. البته ما ائمه اطهار(ع) را نور واحد می دانیم و اگر تفاضلی هم بیان می شود آسیبی به آن نور واحد نمی زند.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه با بیان این که امام صادق(ع) هم در میدان مواجهه با الحاد و اندیشه ها و فرق انحرافی بودند و هم در برابر کانون های سیاسی منحرف ایستادند و یک ساماندهی فرا زمانی را انجام دادند.
آیت الله اعرافی بر این نکته هم تاکید کرد که همه مدیون تراث عظیم امام صادق(ع) هستند و حوزه های علمیه به طور ویژه این منظومه را صیانت کنند و بازسازی متناسب با هر عصر و زمان را انجام دهند.
مدیر حوزه های علمیه کشور با تاکید بر این که حوزه علمیه قم در ۱۰۰ سال اخیر و به ویژه بعد از نهضت و انقلاب امام(ره) پرچمداری جامعی از مکتب امام صادق(ع) انجام داده است، تصریح کرد: امام خمینی(ره) فصل جدیدی در تاریخ را از فیضیه رقم زد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند